Fundacja im. Aleksandra von Humboldta powołana została do życia w roku 1860 w Berlinie celem upamiętnienia wybitnego przyrodnika i podróżnika, dyplomaty i męża stanu Aleksandra von Humboldta (1789-1859), nazywanego ostatnim uniwersalnym uczonym Europy. Do roku 1923 wspierała ona zagraniczne podróże badawcze niemieckich uczonych. W wyniku wielkiej światowej inflacji i utraty swojego kapitału Fundacja upadła i została w roku 1925 ponownie założona w celu wsparcia pobytu w Niemczech zagranicznych uczonych i doktorantów. Wraz z upadkiem Rzeszy Niemieckiej w roku 1945 także ona praktycznie przestała istnieć.

Z inicjatywy byłych stypendystów rząd Republiki Federalnej Niemiec w dniu 10 grudnia 1953 r. ponownie powołał Fundację do życia (jako tzw. rechtsfähige Stiftung des privaten Rechts) z siedzibą w Bad Godesberg. Na pierwszego Prezydenta Fundacji wybrany został Werner Heisenberg.

Już w roku następnym Fundacja AvH przyznała pierwszych 75 stypendiów badawczych. Wraz z upływem czasu pojawiały się nowe programy stypendialne, które umożliwiały coraz to większej liczbie uczonych otrzymanie środków na badania. Aktualnie Fundacja przyznaje ok 600 stypendiów rocznie.

Do chwili obecnej liczba stypendystów i laureatów nagród badawczych rozmaitych programów Fundacji przekracza 29.000 z ponad 140 krajów. W tej liczbie jest ponad 1300 Polek i Polaków. Stypendyści polscy są największą grupą narodowościową Europy.

I tak, pod względem liczby udzielonych stypendiów, wysokości świadczeń dla stypendystów, jak i poziomu merytorycznej opieki, Fundacja AvH od początku swego istnienia zaliczana jest do elitarnych mecenasów nauki. W okresie przed rokiem 1989 kontakt polskiej nauki ze światem zachodnim w dużej mierze zawdzięcza się Fundacji AvH. W rankingu przyznawanych corocznie stypendiów Polska zajmowała w tym okresie w statystykach Fundacji czołowe miejsca.

W ostatnich latach, wskutek poszerzenia palety ofert stypendialnych ze strony Unii Europejskiej a także USA, Kanady i Japonii, odnotowuje się pewien spadek zainteresowania stypendiami Fundacji AvH i możliwością podjęcia pracy naukowej w placówkach niemieckich. Stwarza to potencjalnym kandydatom do stypendium korzystne warunki większego prawdopodobieństwa pozytywnego dla nich rozpatrzenia wniosku o stypendium. Dodatkowym bodźcem do ubiegania się o takie Humboldt-Forschungsstipendium może być jego znaczna wysokość (2.650 Euro miesięcznie dla post-doc i 3.150 Euro dla doświadczonych naukowców). Do tego dochodzi jeszcze szereg dodatkowych świadczeń, zarówno o charakterze powszechnym (kurs języka, zwrot kosztów podróży, tzw. stypendium powrotowe), jak też uzależnionych od indywidualnych uwarunkowań związanych z osobą stypendysty (dodatki rodzinne dla dzieci itd.).